Έως 75% Ενίσχυση: Προκηρύχθηκε το Καθεστώτος «Μεγάλες Επενδύσεις» του Αναπτυξιακού Ν.4887/22 με συνολικό προϋπολογισμό 150 εκ. €

Εισαγωγή

Το Καθεστώς «Μεγάλες Επενδύσεις» στοχεύει στη στήριξη επενδυτικών σχεδίων μεγάλης κλίμακας, τα οποία εστιάζουν σε κρίσιμους κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Σκοπός είναι η ουσιαστική τόνωση της ανάπτυξης και η δημιουργία πολλαπλασιαστικών οφελών για τις τοπικές οικονομίες μέσα από την υλοποίηση έργων υψηλής προστιθέμενης αξίας.

Ο προϋπολογισμός του Καθεστώτος για το 2025 ανέρχεται συνολικά σε 150.000.000€, ο οποίος κατανέμεται ως εξής:

• 75.000.000€ για φορολογική απαλλαγή

Αφορά επενδυτικά σχέδια που επιλέγουν την ενίσχυση μέσω της φορολογικής απαλλαγής, προσφέροντας σημαντικά κίνητρα για τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης των επενδυτών.

• 75.000.000€ για άμεσες χρηματοδοτικές ενισχύσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν:
• Επιχορήγηση κεφαλαίου
• Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)
• Επιδότηση κόστους νέας απασχόλησης

Οι άμεσες ενισχύσεις χρηματοδοτούνται μέσω του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) του Υπουργείου Ανάπτυξης.

Επιλέξιμοι Δικαιούχοι & Προϋποθέσεις συμμετοχής

Δικαιούχοι των ενισχύσεων που παρέχονται στο πλαίσιο του Καθεστώτος «Μεγάλες Επενδύσεις» είναι οι φορείς επενδυτικών σχεδίων που:

• Έχουν ή πρόκειται να αποκτήσουν επιχειρηματική δραστηριότητα εντός της ελληνικής Επικράτειας κατά το χρόνο έναρξης εργασιών του επενδυτικού τους σχεδίου.
• Λειτουργούν ή θα λειτουργήσουν με μία από τις ακόλουθες νομικές μορφές:
  • Εμπορικές εταιρείες (όπως Α.Ε., Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε., Ο.Ε., Ε.Ε.),
  • Συνεταιρισμοί.
  • Ειδικές μορφές συνεταιριστικών φορέων, όπως: Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ), Ομάδες Παραγωγών (Ο.Π.), Αστικοί Συνεταιρισμοί, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (Α.Ε.Σ.),
  • Υπό συγχώνευση εταιρείες, με την προϋπόθεση ότι θα έχουν ολοκληρώσει τις απαραίτητες διαδικασίες δημοσιότητας πριν την έναρξη των επενδυτικών εργασιών,
  • Κοινοπραξίες που ασκούν εμπορική δραστηριότητα,
  • Δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις, καθώς και οι θυγατρικές τους, υπό τις εξής αυστηρές προϋποθέσεις:
    • Δεν έχουν αναλάβει την εκτέλεση δημόσιου σκοπού,
    • Δεν έχουν λάβει αποκλειστική ανάθεση από το κράτος για την παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών.
    • Δεν επιδοτείται η λειτουργία τους με δημόσιους πόρους κατά τη διάρκεια τήρησης των μακροχρόνιων υποχρεώσεων, σύμφωνα με το άρθρο 25 του νόμου.

Μη Επιλέξιμες Επιχειρήσεις (Εξαιρέσεις)

Από τη δυνατότητα ένταξης στο Καθεστώς εξαιρούνται ρητά οι εξής κατηγορίες επιχειρήσεων:

• Επιχειρήσεις υπό καθεστώς ανάκτησης ενισχύσεων, βάσει προηγούμενων αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (αρχή Deggendorf), κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης.
• Προβληματικές επιχειρήσεις, σύμφωνα με την παράγραφο 18 του άρθρου 2 του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (Γ.Α.Κ.), με έλεγχο που πραγματοποιείται τόσο σε επίπεδο αιτούσας επιχείρησης όσο και σε επίπεδο ομίλου.
• Επιχειρήσεις που έχουν μετεγκαταστήσει ή αρνούνται να δεσμευτούν ότι δεν θα μετεγκαταστήσουν την επιχειρηματική εγκατάσταση στην οποία πρόκειται να υλοποιηθεί η αρχική επένδυση:
• Εάν η μετεγκατάσταση έλαβε χώρα εντός των δύο (2) ετών πριν από την υποβολή της αίτησης ή
• Εάν αρνούνται να δεσμευτούν ότι δεν θα μεταφέρουν την εγκατάσταση σε άλλο κράτος-μέλος της Ε.Ε. για διάστημα τουλάχιστον δύο (2) ετών μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης.
• Επιχειρήσεις που υλοποιούν επενδυτικά έργα για λογαριασμό του Δημοσίου, τα οποία προκύπτουν από συμβάσεις εκτέλεσης έργου, παραχώρησης ή παροχής υπηρεσιών.

Οι μορφές επενδυτικών σχεδίων που χρηματοδοτούνται είναι:

1. Ίδρυση νέας παραγωγικής μονάδας
2. Επέκταση της παραγωγής υφιστάμενης εγκατάστασης: την επέκταση της παραγωγικής ικανότητας υφιστάμενης εγκατάστασης (μονάδας)
3. Η διαφοροποίηση της παραγωγής υφιστάμενης εγκατάστασης σε νέα προϊόντα ή υπηρεσίες, που δεν έχουν παραχθεί ή παρασχεθεί ποτέ πριν, με την προϋπόθεση ότι οι ενισχυόμενες δαπάνες υπερβαίνουν κατά τουλάχιστον 200% τη λογιστική αξία των επαναχρησιμοποιούμενων στοιχείων ενεργητικού, όπως καταγράφεται στο φορολογικό έτος πριν από την αίτηση υπαγωγής.
4. Η θεμελιώδης αλλαγή της συνολικής παραγωγικής διαδικασίας υφιστάμενης μονάδας, όπου, για μεγάλες επιχειρήσεις, απαιτείται οι ενισχυόμενες επενδυτικές δαπάνες να υπερβαίνουν τις αποσβέσεις των τριών τελευταίων φορολογικών ετών των στοιχείων ενεργητικού που σχετίζονται με τη δραστηριότητα προς εκσυγχρονισμό. Αν οι αποσβέσεις αυτές δεν αποτυπώνονται σαφώς, η προϋπόθεση θεωρείται μη ικανοποιημένη. Επιπλέον, οι επενδύσεις αντικατάστασης και η απόκτηση μετοχών άλλης επιχείρησης δεν θεωρούνται αρχικές επενδύσεις.

Βασική Προϋπόθεση Συμμετοχής για τους Δυνητικούς Δικαιούχους – Χαρακτήρας Κινήτρου

Οι κρατικές ενισχύσεις που παρέχονται μέσω του Καθεστώτος «Μεγάλες Επενδύσεις» έχουν αυστηρά χαρακτήρα κινήτρου, σύμφωνα με το ισχύον εθνικό και ευρωπαϊκό κανονιστικό πλαίσιο. Οι ενισχύσεις χορηγούνται αποκλειστικά και μόνο για επενδυτικές δραστηριότητες που δεν θα πραγματοποιούνταν χωρίς την ύπαρξη του κινήτρου της ενίσχυσης.

Η βασική προϋπόθεση για τη διατήρηση του κινήτρου είναι η υποβολή γραπτής αίτησης υπαγωγής στο Καθεστώς πριν από την έναρξη οποιασδήποτε εργασίας που σχετίζεται με το επενδυτικό σχέδιο.

Οποιαδήποτε έναρξη εργασιών πριν την υποβολή της αίτησης:

• Οδηγεί αυτομάτως στην απόρριψη της αίτησης ή
• Εάν έχει ήδη εκδοθεί εγκριτική απόφαση, προκαλεί την ανάκλησή της, ανεξαρτήτως σταδίου υλοποίησης της επένδυσης, και εντός του χρονικού ορίου ελέγχου που προβλέπεται μετά την ολοκλήρωση του έργου.

Τι Ορίζεται ως «Έναρξη Εργασιών»

Σύμφωνα με τον Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό (Γ.Α.Κ., άρθρο 2, σημείο 23), ως «έναρξη εργασιών» νοείται:

• Για κατασκευαστικές επενδύσεις:

Το πρώτο χρονικά γεγονός μεταξύ της φυσικής έναρξης των κατασκευαστικών εργασιών της επένδυσης

ή

Της πρώτης νομικά δεσμευτικής ανάληψης υποχρέωσης για την παραγγελία εξοπλισμού ή οποιασδήποτε άλλης δαπάνης που καθιστά την επένδυση μη αναστρέψιμη.

Δεν θεωρούνται έναρξη εργασιών:

• Η αγορά γης.
• Οι προπαρασκευαστικές ενέργειες, όπως η έκδοση αδειών ή η εκπόνηση μελετών σκοπιμότητας.

• Για επενδύσεις εξαγορών:

Ως έναρξη εργασιών θεωρείται η ημερομηνία απόκτησης των περιουσιακών στοιχείων που συνδέονται άμεσα με την εξαγοραζόμενη εγκατάσταση.

Προϋπολογισμός έργου, ύψος και ένταση Ενίσχυσης

Στο πλαίσιο του παρόντος καθεστώτος υπάγονται επενδυτικά σχέδια που αφορούν επενδύσεις των οποίων ο συνολικός προϋπολογισμός των επιλέξιμων δαπανών υπερβαίνει το ποσό των 15.000.000 €.

Το ποσό ενίσχυσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 20.000.000€, εκτός αν ισχύει μικρότερο όριο σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 4 του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (Γ.Α.Κ.).

Συνολικές ενισχύσεις ανά φορέα και συνεργαζόμενες επιχειρήσεις:

• Για μεμονωμένη επιχείρηση, το όριο είναι 20.000.000€.
• Για το σύνολο των συνεργαζόμενων ή συνδεδεμένων επιχειρήσεων, το όριο ανέρχεται σε 50.000.000€.

Στο πλαίσιο του καθεστώτος ενισχύσεων, ισχύουν συγκεκριμένοι περιορισμοί που αφορούν το χρονικό διάστημα και τα ανώτατα ποσά ενισχύσεων για κάθε επενδυτικό σχέδιο. Αρχικά, οι περιορισμοί αφορούν επενδυτικά σχέδια εντός τριετίας από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής. Αυτό σημαίνει πως το συνολικό ποσό των ενισχύσεων που λαμβάνει ένας επενδυτής πρέπει να συμμορφώνεται με τα όρια εντός τριών ετών.

Το ποσό ενίσχυσης που λαμβάνεται υπόψη είναι το εγκεκριμένο από την απόφαση υπαγωγής. Εάν το συνολικό ποσό ενισχύσεων ξεπεράσει τα θεσπισμένα όρια, το υπερβάλλον ποσό μειώνεται αναλογικά ανά είδος ενίσχυσης και κατηγορία δαπανών. Υπάρχει δυνατότητα αύξησης των ορίων κατά 50% σε περιπτώσεις όπου η ενίσχυση παρέχεται με τη μορφή φορολογικής απαλλαγής, δηλαδή απαλλαγής από την καταβολή φόρου εισοδήματος. Αυτή η αύξηση όμως ισχύει πάντα υπό τους γενικούς περιορισμούς που αποτρέπουν την υπέρβαση των ορίων.

Επιπλέον, για επιλέξιμες δαπάνες εκτός περιφερειακών ενισχύσεων, το ανώτατο ποσό ενίσχυσης ανά επενδυτικό σχέδιο δεν μπορεί να υπερβεί το 1.000.000€. Εξαίρεση αποτελούν δαπάνες που αφορούν Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ), για τις οποίες το ίδιο όριο ισχύει ειδικά, διασφαλίζοντας σαφή όρια χρηματοδότησης

Τα ποσοστά ενίσχυσης των επιλέξιμων δαπανών καθορίζονται βάσει των ανώτατων ορίων που προβλέπει ο Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων και φαίνεται παρακάτω:

Οι εντάσεις διαμορφώνονται με βάση το μέγεθος της επιχείρησης και την περιοχή όπου πραγματοποιείται η επένδυση. Ο βασικός διαχωρισμός γίνεται ως εξής:

Όριο Ενισχύσεων ανά Επενδυτικό Σχέδιο:

Το μέγιστο ποσό ενίσχυσης που μπορεί να δοθεί σε ένα επενδυτικό σχέδιο δεν ξεπερνά τα 20.000.000€, εκτός αν ισχύουν πιο αυστηρά όρια σύμφωνα με τους κανόνες του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισμού (Γ.Α.Κ.).

Προϋποθέσεις και Περιορισμοί:

• Οι αυξημένες εντάσεις για ΜΜΕ δεν εφαρμόζονται σε επενδυτικά σχέδια με δαπάνες πάνω από 50.000.000€.
• Σε συγκεκριμένες περιοχές που ορίζονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι ενισχύσεις μπορούν να χορηγούνται ανεξαρτήτως μεγέθους επιχείρησης για οποιαδήποτε αρχική επένδυση.
• Για μεγάλες επιχειρήσεις σε περιοχές με περιορισμούς, η ενίσχυση αφορά μόνο νέες οικονομικές δραστηριότητες.
• Τα πολύ μεγάλα επενδυτικά σχέδια (άνω των 50.000.000€) έχουν κλιμακωτό σύστημα υπολογισμού ενισχύσεων: 100% ένταση για το πρώτο τμήμα δαπανών έως 55.000.000€, 50% για το τμήμα μέχρι 110.000.000€, και μηδενική για το πέραν αυτού.

Είδη Ενισχύσεων

Στα επενδυτικά σχέδια που υπάγονται στο παρόν καθεστώς παρέχονται τα εξής είδη ενισχύσεων-κινήτρων, σχεδιασμένα να υποστηρίξουν ουσιαστικά την ανάπτυξη και βιωσιμότητα των επενδύσεων:

• Φορολογική απαλλαγή: Απαλλάσσει από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των προ φόρου κερδών της επιχείρησης, σύμφωνα με την ισχύουσα φορολογική νομοθεσία, εκτός από το φόρο που αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους. Το ποσό της απαλλαγής υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου ή της αξίας του καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού που αποκτάται μέσω χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), το οποίο καταχωρείται ως ισόποσο αποθεματικό σε διακριτό λογαριασμό στις οικονομικές καταστάσεις.
• Επιχορήγηση: Παροχή από το Δημόσιο χρηματικού ποσού για την κάλυψη μέρους των ενισχυόμενων δαπανών, υπολογιζόμενου ως ποσοστό αυτών.
• Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing): Κάλυψη από το Δημόσιο μέρους των δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης που συνάπτεται για την απόκτηση νέου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού. Η επιδότηση υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησης, περιλαμβάνεται στις καταβαλλόμενες δόσεις και διαρκεί έως επτά (7) έτη, αρχίζοντας από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της επένδυσης.
• Επιδότηση κόστους δημιουργούμενης απασχόλησης: Κάλυψη από το Δημόσιο μέρους του μισθολογικού κόστους για νέες θέσεις εργασίας που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο, με την προϋπόθεση ότι για αυτές τις θέσεις δεν λαμβάνεται άλλη κρατική ενίσχυση.

Εξαιρούνται επενδυτικά σχέδια που ανήκουν σε συγκεκριμένα καθεστώτα ενισχύσεων, και συγκεκριμένα: στον κλάδο της αγροδιατροφής (πρωτογενής παραγωγή, μεταποίηση γεωργικών προϊόντων και αλιεία, άρθρα 65-71), στις τουριστικές επενδύσεις (άρθρα 84-90) και στις εναλλακτικές μορφές τουρισμού (άρθρα 91-97) του ν. 4887/2022.

Κίνητρο ταχείας Αδειοδότησης

Στο πλαίσιο του καθεστώτος, προβλέπεται ειδική διαδικασία ταχείας αδειοδότησης για επενδύσεις υπαγόμενες στο καθεστώς ενίσχυσης.

Μετά την υποβολή πλήρους φακέλου από τον επενδυτή στη Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακών Νόμων και Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (Γ.Δ.ΑΝ.Ν.Α.Ξ.Ε.), όλες οι απαιτούμενες άδειες και εγκρίσεις (συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών και χωροταξικών) πρέπει να εκδοθούν εντός δύο (2) μηνών. Αν λείπουν στοιχεία, η διοίκηση μπορεί να ζητήσει συμπληρωματικά, «παγώνοντας» την προθεσμία μέχρι την υποβολή τους.

Η διαδικασία εξελίσσεται με απόλυτη προτεραιότητα, ενώ σε περίπτωση υπέρβασης της προθεσμίας, η αρμοδιότητα μεταφέρεται στον Υπουργό Ανάπτυξης, ο οποίος οφείλει να αποφανθεί εντός ενός (1) μήνα. Η Γενική Γραμματεία Ιδιωτικών Επενδύσεων θεωρείται επίσης αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή.

Η συγκεκριμένη διαδικασία ταχείας αδειοδότησης έχει σχεδιαστεί ώστε να μειώσει δραστικά τους χρόνους αναμονής για την έκδοση αδειών, να περιορίσει τη γραφειοκρατική αβεβαιότητα και να ενισχύσει την επενδυτική εμπιστοσύνη. Επιτυγχάνεται έτσι ένα πιο προβλέψιμο και φιλικό προς τον επενδυτή διοικητικό περιβάλλον, με σαφείς προθεσμίες, θεσμική ευθύνη και συγκεκριμένους μηχανισμούς παρέμβασης σε περίπτωση καθυστερήσεων. Στρατηγικός στόχος είναι η άμεση έναρξη υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων, χωρίς αδικαιολόγητες διοικητικές εμπλοκές, ενισχύοντας τη συνολική ελκυστικότητα της χώρας ως προορισμού επενδύσεων.

Βασικές κατηγορίες Επιλέξιμων Δαπανών

Επιλέξιμες Δαπάνες Περιφερειακών Ενισχύσεων

Οι δαπάνες που είναι επιλέξιμες για λήψη περιφερειακών ενισχύσεων στο πλαίσιο επενδυτικών σχεδίων ορίζονται ως εξής:

Πρώτον, επιλέξιμες θεωρούνται οι επενδυτικές δαπάνες σε ενσώματα στοιχεία ενεργητικού, οι οποίες περιλαμβάνουν:

• Την κατασκευή, επέκταση και εκσυγχρονισμό κτιριακών εγκαταστάσεων, καθώς και βοηθητικών χώρων. Ειδική πρόνοια υπάρχει για τις κατασκευές που διασφαλίζουν την προσβασιμότητα σε άτομα με αναπηρία ή περιορισμένη κινητικότητα, καθώς και για τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου. Ωστόσο, οι δαπάνες αυτές δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 45% του συνόλου των επιλέξιμων δαπανών σε επίπεδο περιφερειακής ενίσχυσης. Σημειώνεται ότι για ορισμένες δραστηριότητες, όπως οι υπηρεσίες logistics (κωδικός 52.29.19.03), το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 70%, ενώ για επενδύσεις σε διατηρητέα κτίρια μπορεί να φτάσει έως και το 80%. Επιπλέον, επιδοτούνται κατασκευές που έχουν νομιμοποιηθεί με βάση τα σχετικά άρθρα των νόμων 1337/1983, 4178/2013 και 4495/2017.
• Την αγορά μέρους ή του συνόλου των υφιστάμενων παγίων στοιχείων ενεργητικού, όπως κτίρια, μηχανήματα και λοιπός εξοπλισμός, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις: η επιχείρηση έχει διακόψει τη λειτουργία της, η αγορά γίνεται από φορέα που δεν έχει σχέση με τον πωλητή (εκτός μικρών επιχειρήσεων που αποκτώνται από υπαλλήλους ή μέλη οικογένειας του προηγούμενου ιδιοκτήτη), και η συναλλαγή πραγματοποιείται σε κανονικές αγοραπωλησιακές συνθήκες. Σημαντικό είναι ότι δεν επιδοτούνται πάγια που έχουν ήδη χρηματοδοτηθεί από αναπτυξιακούς νόμους ή άλλα καθεστώτα πριν την αγορά.
• Την αγορά και εγκατάσταση νέων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών εγκαταστάσεων και μεταφορικών μέσων που κινούνται εντός της μονάδας.
• Τα μισθώματα χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) νέων μηχανημάτων και εξοπλισμού, υπό τον όρο ότι στο τέλος της σύμβασης ο μισθωτής αποκτά την κυριότητα του εξοπλισμού.
• Τον εκσυγχρονισμό ειδικών εγκαταστάσεων (μη κτιριακών) και μηχανολογικών εγκαταστάσεων.

Δεύτερον, επιλέξιμες είναι οι επενδυτικές δαπάνες σε άυλα στοιχεία ενεργητικού, οι οποίες περιλαμβάνουν:

• Τη μεταφορά τεχνολογίας μέσω της αγοράς δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, αδειών εκμετάλλευσης, ευρεσιτεχνιών, τεχνογνωσίας και μη κατοχυρωμένων τεχνικών γνώσεων.
• Συστήματα διασφάλισης ποιότητας, πιστοποιήσεις, καθώς και προμήθεια και εγκατάσταση λογισμικού και συστημάτων οργάνωσης επιχείρησης.

Για να είναι επιλέξιμες οι παραπάνω δαπάνες, πρέπει να πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

• να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά στην επιχειρηματική εγκατάσταση που χρηματοδοτείται,
• να παραμένουν συνδεδεμένες με το επενδυτικό έργο για το χρονικό διάστημα τήρησης των μακροχρόνιων υποχρεώσεων,
• να αποσβένονται σύμφωνα με τους ισχύοντες λογιστικούς κανόνες, και
• να αγοράζονται από ανεξάρτητους τρίτους, χωρίς συγγένεια με τον αγοραστή.
• Επιπλέον, για μεγάλες επιχειρήσεις το μέγιστο ποσοστό των δαπανών άυλων στοιχείων ενεργητικού περιορίζεται στο 30% του συνολικού επιλέξιμου κόστους, ενώ για μικρομεσαίες στο 50%.

Τρίτον, ως επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνεται το μισθολογικό κόστος των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της επένδυσης, και υπολογίζεται για δύο (2) έτη από τη δημιουργία της κάθε θέσης. Το μισθολογικό κόστος αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη μόνο αυτοτελώς, και όχι σε συνδυασμό με άλλες επενδυτικές δαπάνες.

Για το μισθολογικό κόστος, επιβάλλονται οι εξής προϋποθέσεις: η επένδυση πρέπει να συνεπάγεται καθαρή αύξηση του αριθμού των εργαζομένων, καταγεγραμμένη σε Ετήσιες Μονάδες Εργασίας (Ε.Μ.Ε.) στην επιχειρηματική εγκατάσταση, σε σχέση με τον μέσο όρο του προηγούμενου δωδεκαμήνου πριν την αίτηση. Η πλήρωση των θέσεων πρέπει να γίνει εντός τριών (3) ετών από την ολοκλήρωση της επένδυσης και κάθε θέση εργασίας πρέπει να διατηρείται στην εγκατάσταση για τουλάχιστον πέντε (5) έτη σε μεγάλες, τέσσερα (4) σε μεσαίες, και τρία (3) σε μικρές επιχειρήσεις.

Επιλέξιμες Δαπάνες Εκτός Περιφερειακών Ενισχύσεων

Στο πλαίσιο των επενδυτικών σχεδίων που υπάγονται στο παρόν καθεστώς, παρέχεται η δυνατότητα επιπρόσθετης ενίσχυσης πέραν των περιφερειακών ενισχύσεων για συγκεκριμένες κατηγορίες επιλέξιμων δαπανών, όπως ορίζονται στο άρθρο 6 του νόμου 4887/2022 και τον Γενικό Απαλλακτικό Κανονισμό (Γ.Α.Κ.).

Οι επιλέξιμες δαπάνες αφορούν στις ακόλουθες κατηγορίες:

• Συμβουλευτικές Υπηρεσίες προς Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ): Ενισχύονται μελέτες και αμοιβές εξωτερικών συμβούλων που σχετίζονται με επενδυτικά σχέδια νέων ΜμΕ (επιχειρήσεις με διαχειριστική χρήση μικρότερη των 12 μηνών κατά την υποβολή αίτησης). Δεν καλύπτονται δαπάνες τακτικών λειτουργικών συμβουλών, όπως φορολογικών ή νομικών υπηρεσιών.
• Μέτρα Ενεργειακής Απόδοσης: Επιλέξιμες είναι οι πρόσθετες επενδυτικές δαπάνες που αποσκοπούν στην επίτευξη υψηλότερου επιπέδου ενεργειακής απόδοσης, με εξαίρεση τα μέτρα σε κτίρια που διέπονται από το άρθρο 38 του Γ.Α.Κ. Ενισχύονται μόνο επενδύσεις που υπερβαίνουν τα ισχύοντα ενωσιακά πρότυπα ή συμμορφώνονται προτού αυτά τεθούν σε ισχύ.
• Συμπαραγωγή Ενέργειας Υψηλής Απόδοσης από Α.Π.Ε.: Επιχορηγούνται επενδύσεις σε πρόσφατα εγκατεστημένη ή ανακαινισμένη δυναμικότητα παραγωγής με όρια ενίσχυσης έως 45% για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και έως 30% για άλλες σχετικές επενδύσεις.
• Εγκατάσταση Αποδοτικών Συστημάτων Τηλεθέρμανσης/Τηλεψύξης: Ενισχύονται επενδυτικές δαπάνες που σχετίζονται με την κατασκευή ή αναβάθμιση ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων, σύμφωνα με την οδηγία 2012/27/ΕΕ.
• Εξυγίανση Περιβαλλοντικής Ζημίας και Αποκατάσταση Οικοτόπων: Επιλέξιμες είναι οι δαπάνες εργασιών εξυγίανσης και αποκατάστασης, μειωμένες κατά την αύξηση αξίας γης ή ακινήτου. Δεν καλύπτονται ζημίες από φυσικά φαινόμενα ή παύση λειτουργίας βιομηχανικών μονάδων.
• Αποδοτική Χρήση Πόρων και Στήριξη της Κυκλικής Οικονομίας: Επιχορηγούνται πρόσθετες επενδυτικές δαπάνες που αποσκοπούν στη βελτίωση της αποδοτικής χρήσης των πόρων σε σύγκριση με λιγότερο φιλικές προς το περιβάλλον εναλλακτικές.
• Επαγγελματική Κατάρτιση Εργαζομένων: Επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνουν μισθοδοσία εκπαιδευτών και εκπαιδευομένων, λειτουργικά έξοδα, υλικά και συμβουλευτικές υπηρεσίες, με σκοπό την αναβάθμιση ή επανεκπαίδευση προσωπικού. Αποκλείεται η υποχρεωτική κατάρτιση λόγω νομοθεσίας.
• Συμμετοχή ΜμΕ σε Εμπορικές Εκθέσεις: Ενισχύονται δαπάνες μίσθωσης, εγκατάστασης και διαχείρισης περιπτέρου σε εμπορικές εκθέσεις.
• Πρόσληψη Εργαζομένων σε Μειονεκτική Θέση και με Αναπηρία: Επιλέξιμες είναι οι μισθολογικές δαπάνες για έως 12 μήνες (ή έως 24 μήνες σε ιδιαίτερα μειονεκτική θέση) υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις καθαρής αύξησης του αριθμού απασχολούμενων.
• Έργα Έρευνας και Ανάπτυξης: Ενισχύονται δαπάνες προσωπικού, υλικών, εξοπλισμού και λοιπές συναφείς κατηγορίες για βασική, βιομηχανική έρευνα, πειραματική ανάπτυξη και μελέτες σκοπιμότητας.

Μη Επιλέξιμες Δαπάνες

• Λειτουργικά Έξοδα: Δεν χρηματοδοτούνται δαπάνες που αφορούν τη λειτουργία της επένδυσης, όπως έξοδα μισθοδοσίας, ενοικίων, λογαριασμών κοινής ωφέλειας και λοιπών λειτουργικών αναγκών.
• Αγορά Επίπλων και Εξοπλισμού Γραφείου: Εξαιρείται η χρηματοδότηση επίπλων και σκευών γραφείου, εκτός αν αυτά αποτελούν αναπόσπαστο και απαραίτητο τμήμα του παραγωγικού εξοπλισμού της επένδυσης.
• Αγορά Επιβατικών Αυτοκινήτων: Η αγορά επιβατικών αυτοκινήτων έως έξι (6) θέσεων δεν θεωρείται επιλέξιμη δαπάνη.
• Αγορά Οικοπέδων, Γηπέδων και Αγροτεμαχίων: Οι δαπάνες για την απόκτηση γης δεν ενισχύονται. Σε περιπτώσεις απόκτησης κτιριακών εγκαταστάσεων, δεν καλύπτεται η αξία του οικοπέδου επί του οποίου αυτές έχουν ανεγερθεί.
• Εισφορές σε Εταιρικό Κεφάλαιο σε Είδος: Δεν επιδοτούνται εισφορές σε εταιρικό κεφάλαιο που αφορούν ακίνητα, μηχανήματα ή άλλα πάγια στοιχεία.
• Ανέγερση ή Επέκταση Κτιριακών Εγκαταστάσεων σε Μη Ιδιοκτησιακό Γήπεδο: Η ανέγερση ή επέκταση κτιριακών εγκαταστάσεων σε γήπεδο που δεν ανήκει κατά κυριότητα στον φορέα της επένδυσης δεν θεωρείται επιλέξιμη, εκτός εάν:
• Το γήπεδο έχει παραχωρηθεί από το Δημόσιο ή φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, ή
• Έχει μισθωθεί νόμιμα από δημόσιο ή ιδιωτικό φορέα, με τη μίσθωση να είναι καταχωρημένη ή μεταγεγραμμένη σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες της ΑΑΔΕ και του Κτηματολογίου, εξασφαλίζοντας τη διατήρηση του δικαιώματος χρήσης για τουλάχιστον τη διάρκεια των μακροχρόνιων υποχρεώσεων της επένδυσης συν τέσσερα (4) έτη.

Βαθμολογούμενα Κριτήρια

Τα βαθμολογούμενα κριτήρια του καθεστώτος «Μεταποίηση – Εφοδιαστική Αλυσίδα» (νόμος 4887/2022) χωρίζονται σε τέσσερις βαθμολογούμενες ομάδες, όπως αναφέρονται παρακάτω:

Ομάδα Α: Αξιολόγηση Ωριμότητας του επενδυτικού σχεδίου (βαθμολογία 0-45)

Εξετάζονται παράγοντες που αποδεικνύουν την ετοιμότητα της επένδυσης για υλοποίηση, όπως:

• Διαθεσιμότητα τόπου εγκατάστασης.
• Υποβολή αιτήσεων για περιβαλλοντική αδειοδότηση, έκδοσης Οικοδομικής άδειας, αίτηση αναθεώρησης οικοδομικής άδειας, αίτηση έκδοσης άδειας εγκατάστασης.
• Προτεραιότητα δίνεται σε οργανωμένους χώρους υποδοχής.
• Ακολουθούν οι οριοθετημένοι χώροι που δεν έχουν πλήρη αδειοδότηση.
• Τέλος, οι εγκαταστάσεις εκτός αυτών των περιοχών λαμβάνουν χαμηλότερη βαθμολογία.

Ομάδα Β: Αξιολόγηση Χρηματοοικονομικών Στοιχείων του Φορέα (βαθμολογία 0-25)

Η αξιολόγηση διαφοροποιείται ανάλογα με το εάν ο φορέας είναι υφιστάμενος ή νέος:

• Για τους υφιστάμενους φορείς, οι αριθμοδείκτες υπολογίζονται με βάση τη μέση τιμή των οικονομικών μεγεθών που καταγράφονται στις οικονομικές καταστάσεις των δύο (2) τελευταίων κλεισμένων διαχειριστικών χρήσεων, πριν από την αίτηση υπαγωγής.
• Για τους νέους φορείς, η αξιολόγηση βασίζεται στα οικονομικά μεγέθη των μετόχων/εταίρων τους από τις δύο τελευταίες κλεισμένες χρήσεις, ως εξής:
• Μέτοχοι/Εταίροι Νομικά Πρόσωπα: Εφόσον έχουν συμμετοχή άνω του 25% στον φορέα της επένδυσης, λαμβάνονται υπόψη σωρευτικά τα οικονομικά μεγέθη των δύο τελευταίων χρήσεων των εταιρειών στις οποίες μετέχουν.
• Μέτοχοι/Εταίροι Φυσικά Πρόσωπα με συμμετοχή σε άλλες εταιρείες: Αν έχουν ποσοστό άνω του 25% στον φορέα της επένδυσης και άνω του 25% σε άλλες εταιρείες, τότε συνυπολογίζονται και τα οικονομικά μεγέθη αυτών των εταιρειών, αθροιστικά.
• Μέτοχοι/Εταίροι Φυσικά Πρόσωπα που ασκούν Διοίκηση: Αν έχουν ποσοστό άνω του 25% στον φορέα της επένδυσης και δεν έχουν συμμετοχή άνω του 25% σε άλλες εταιρείες, αλλά έχουν ασκήσει εκτελεστική διοίκηση (π.χ. Διευθύνων Σύμβουλος, Εκτελεστικός Πρόεδρος) σε άλλες εταιρείες για τουλάχιστον 6 μήνες ανά έτος, τότε συνυπολογίζονται τα οικονομικά μεγέθη των εταιρειών αυτών.

Ομάδα Γ: Αξιολόγηση Στοιχείων Βιώσιμης Ανάπτυξης (Βαθμολογία 0-15)

Η βαθμολογία της Ομάδας Γ βασίζεται σε δύο βασικά κριτήρια:

• Δείκτης STEP Seal: Αξιολογείται η ύπαρξη πιστοποιήσεων που σχετίζονται με περιβαλλοντική διαχείριση, κοινωνική υπευθυνότητα και βιώσιμη ανάπτυξη
• Δείκτης Εξωστρέφειας: Υπολογίζεται ο μέσος όρος του ποσοστού εξαγωγών της επιχείρησης, βάσει των δύο τελευταίων κλεισμένων διαχειριστικών χρήσεων πριν την αίτηση υπαγωγής. Όσο μεγαλύτερο το ποσοστό εξαγωγών, τόσο υψηλότερη η βαθμολογία.

Ομάδα Δ: Αξιολόγηση Αύξησης της Απασχόλησης (Βαθμολογία 0-15)

Η βαθμολογία σε αυτή την ομάδα προκύπτει από τον αριθμό των νέων θέσεων εξαρτημένης εργασίας που προβλέπεται να δημιουργηθούν από το επενδυτικό σχέδιο, αναλογικά με το συνολικό επιλέξιμο κόστος της επένδυσης (υπολογισμός σε χιλιάδες ευρώ).

Όσο περισσότερες θέσεις εργασίας δημιουργεί η επένδυση σε σχέση με το ύψος της δαπάνης, τόσο υψηλότερη η βαθμολογία.

Περίοδος, τρόπος υποβολής και διάρκεια υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων

Η περίοδος υποβολής αιτήσεων για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στο παρόν καθεστώς ξεκινά την 1η Ιουλίου 2025 και ολοκληρώνεται στις 10 Σεπτεμβρίου 2025. Οι αιτήσεις υποβάλλονται μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Αναπτυξιακών Νόμων (ΠΣ-Αν) και κατατίθενται στις εξής αρμόδιες υπηρεσίες:

Για όλα τα υπόλοιπα επενδυτικά σχέδια, η υποβολή γίνεται στη Γενική Διεύθυνση Αναπτυξιακών Νόμων και Άμεσων Ξένων Επενδύσεων της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης.

Για περισσότερες πληροφορίες, αναφορικά με το νέο Καθεστώτος ενίσχυσης – Μεγάλες επενδύσεις του ανανεωμένου Αναπτυξιακού Νόμου 4887/2022 και τον προγραμματισμό των επενδυτικών σας σχεδίων  μπορείτε να επικοινωνήσετε με τα στελέχη της «Σαμαράς & Συνεργάτες ΑΕ – Σύμβουλοι Ανάπτυξης» στα τηλ. 231 0 552000 & 210 9580000 & στο email [email protected].