Αναμενόμενα Καθεστώτα

Το Υπουργείο Ανάπτυξης σχεδιάζει τη στοχευμένη δημιουργία και τροποποίηση καθεστώτων ενίσχυσης, με σκοπό την αλλαγή και ενδυνάμωση του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Αυτά τα καθεστώτα θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη στρατηγικών τομέων, αυξάνοντας την παραγωγικότητα και την καινοτομία. Η προκήρυξή τους αναμένεται στο προσεχές διάστημα καθώς εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα οικονομικών πόρων και τις δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας.

Τα καθεστώτα ενίσχυσης που αναμένονται είναι τα εξής:

• Αναμένεται σύντομα – “Μεταποίηση – Εφοδιαστική Αλυσίδα” (Γ’ Κύκλος)

Το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα, με προϋπολογισμό 150 εκατομμυρίων ευρώ, και στοχεύει στην ενίσχυση των επενδυτικών δραστηριοτήτων στους συγκεκριμένους τομείς. Θα υποστηρίξει επενδυτικά σχέδια που αφορούν τον τομέα της μεταποίησης, εκτός από τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων, για τα οποία υπάρχει ειδικό καθεστώς και του κλάδου της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Η ενίσχυση αυτή θα καλύψει διάφορους τομείς της ανάπτυξης. Θα περιλαμβάνει τεχνολογική αναβάθμιση, με επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες που αφορούν την παραγωγή και τη διαχείριση των διαδικασιών. Θα υπάρχει επίσης υποστήριξη για τη διοικητική και οργανωτική αναβάθμιση, προκειμένου να βελτιωθεί η οργανωτική δομή και η αποτελεσματικότητα της διοίκησης. Επιπλέον, το πρόγραμμα θα προωθήσει την καινοτόμο ανάπτυξη μέσω επενδύσεων σε νέες καινοτόμες λύσεις που θα ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητα, ενώ θα στηρίξει και την εξωστρεφή ανάπτυξη, με στόχο την προώθηση των εξαγωγών και την ανάπτυξη νέων αγορών. Αυτό το καθεστώς είναι πιο ώριμο να προκηρυχθεί και αναμένεται σύντομα.

• Τροποποιημένο Καθεστώς “Ενίσχυση Μεγάλων Επενδύσεων”

Στηρίζει σχέδια άνω των 15 εκατ. ευρώ με έμφαση σε καινοτόμα επενδυτικά σχέδια που χρησιμοποιούν σύγχρονη τεχνολογία και έχουν χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα. Τα κίνητρα περιλαμβάνουν κυρίως φοροαπαλλαγή, μερική επιχορήγηση και επιχορήγηση χρηματοδοτικής μίσθωσης. Επίσης περιλαμβάνεται η ταχεία αδειοδότηση και χωροθέτηση της επένδυσης. Βάσει του ν. 4887/2022, στο συγκεκριμένο καθεστώς μπορούν να υπαχθούν επενδυτικά σχέδια στα οποία ο προϋπολογισμός του συνόλου των επιλέξιμων δαπανών υπερβαίνει τα 15 εκατ. ευρώ, εξαιρουμένων αυτών που εμπίπτουν στα καθεστώτα ενισχύσεων:

α) της αγροδιατροφής πρωτογενούς παραγωγής και μεταποίησης γεωργικών προϊόντων αλιείας,

β) της ενίσχυσης τουριστικών επενδύσεων και

γ) των εναλλακτικών μορφών τουρισμού.

• Νέο Καθεστώς “Ενίσχυση Παραμεθόριων Περιοχών & Θεσσαλίας”

Στηρίζειεπενδύσεις άνω των 2 εκατ. ευρώ στις παραμεθόριες περιοχές και τη Θεσσαλία, με προϋπολογισμό 150 εκατομμυρίων ευρώ,  περιλαμβανομένων περιοχών από την Ήπειρο έως τον Έβρο, τη Θεσσαλία και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου. Στόχος είναι η ενίσχυση των τοπικών οικονομιών μέσω στρατηγικών επενδύσεων σε διάφορους τομείς, όπως ο τουρισμός, η βιομηχανία, και άλλοι τομείς που μπορούν να ενισχύσουν την ανάπτυξη και την απασχόληση. Για να ενθαρρυνθούν οι επενδύσεις, παρέχονται διάφορα κίνητρα, όπως επιχορηγήσεις, φορολογική απαλλαγή και ταχεία αδειοδότηση και χωροθέτηση των επενδύσεων. Αυτά τα κίνητρα στοχεύουν στην προσέλκυση κεφαλαίων και στην επιτάχυνση της διαδικασίας υλοποίησης των επενδυτικών έργων, με σκοπό την αναπτυξιακή ώθηση των περιοχών που πλήττονται από την απομόνωση και την ανάγκη για ανάπτυξη.

• Τροποποιημένο Καθεστώς “Σύγχρονες Τεχνολογίες”

Συγχώνευση των υφιστάμενων καθεστώτων «Ψηφιακός Μετασχηματισμός» και «Έρευνα & Εφαρμοσμένη Τεχνολογία»

Η απόφαση να συγχωνευθούν τα δύο καθεστώτα έχει ως στόχο τη χρηματοδότηση επενδύσεων σε κρίσιμους τομείς όπως η Πληροφορική (ΙΤ), η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ), η Τεχνολογία, και η Βιοτεχνολογία. Αυτή η συγχώνευση κρίθηκε αναγκαία μετά την επιτυχημένη λειτουργία προγραμμάτων όπως τα funds Μεταφοράς Τεχνολογίας, οι Θερμοκοιτίδες και οι Επιταχυντές Επιχειρήσεων. Τα εν λόγω προγράμματα έχουν δημιουργήσει σημαντική ροή επενδυτικών σχεδίων, προσφέροντας τη δυνατότητα για περαιτέρω ανάπτυξη και ενίσχυση των εν λόγω τομέων, κάτι που καθιστά τη συγχώνευση μια στρατηγική κίνηση για την ενίσχυση αυτών των τομέων και τη δημιουργία νέων ευκαιριών.

Βασικές Αναμενόμενες Αλλαγές και Βελτιώσεις

Ο Αναπτυξιακός Νόμος αποτελεί ένα από τα βασικά εργαλεία στήριξης της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα, ενισχύοντας επενδύσεις σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας. Στόχος του είναι να δημιουργήσει ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την ανάπτυξη επιχειρήσεων, προσφέροντας οικονομικά κίνητρα και απλοποιημένες διαδικασίες. Στο προσεχές διάστημα, προγραμματίζεται η αναθεώρησή του, με σκοπό τη βελτίωση της λειτουργίας του και την επίλυση προβλημάτων που έχουν ανακύψει στην εφαρμογή του.

Η επικείμενη αναθεώρηση του Αναπτυξιακού Νόμου επικεντρώνεται σε τρεις κύριους άξονες:

• Απλούστευση διαδικασιών με μείωση της γραφειοκρατίας και ταχύτερη έγκριση επενδύσεων. Καταργείται η υποχρέωση υποβολής έκθεσης πιστοποίησης από μέλος του Οικονομικού Επιμελητηρίου, ενώ οι τροποποιήσεις των επενδυτικών σχεδίων θα εξετάζονται μόνο αν αφορούν ουσιαστικές αλλαγές. Οι γνωστοποιήσεις για αλλαγές έδρας, μετοχικής σύνθεσης ή επωνυμίας θα γίνονται άπαξ πριν την πιστοποίηση της επένδυσης, ενώ η αλλαγή στοιχείων επικοινωνίας θα απαιτεί απλή ενημέρωση στοιχείων επικοινωνίας.
• Διαφάνεια και έλεγχος με την δημιουργία Μητρώο Ορκωτών Ελεγκτών υπό την ΕΛΤΕ, ώστε οι έλεγχοι να γίνονται από ανεξάρτητους και διαπιστευμένους επαγγελματίες, αποφεύγοντας φαινόμενα σύγκρουσης συμφερόντων.

Κατάργηση αυτόματων παρατάσεων καθώς πλέον οι επενδύσεις δεν θα λαμβάνουν αυτόματη διετή παράταση με την ολοκλήρωση του 50% του έργου. Η παράταση θα παρέχεται για σαφώς ορισμένους λόγους η περιπτώσεις ανωτέρας βίας. Μάλιστα η συγκεκριμένη τροποποίησης αναμένεται να εφαρμοστεί και στα ημιτελή έργα των προηγούμενων αναπτυξιακών νόμων που λαμβάνουν έως τώρα παρατάσεις.

Νέες Προϋποθέσεις και Κριτήρια Αξιολόγησης

• Σε επενδύσεις της βιομηχανίας και μεταποίησης, σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων που αφορούν τις θέσεις εργασίας, δεν θα υπάρχει πλέον πλήρης απένταξη του έργου, αλλά η επιβολή συγκεκριμένων κυρώσεων.
• Οι αιτήσεις υπαγωγής θα κατατίθενται σε φορείς που θα ορίζονται από κάθε προκήρυξη, ενώ τα νέα επενδυτικά προγράμματα θα διαχειρίζονται πλέον κεντρικά από το Υπουργείο Ανάπτυξης, αντί των περιφερειακών αρχών.
• Κατάργηση του κινήτρου παροχής του μισθολογικού κόστους. Η συγκεκριμένη παρέμβαση θα γίνει διότι παρατηρήθηκαν περιστατικά όπου επιχειρήσεις εντάσεως δυναμικού, αφού έλαβαν τις σχετικές ενισχύσεις, διέκοψαν αργότερα τις επενδύσεις τους.
• Θα δοθεί έμφαση στη βιωσιμότητα των επενδύσεων, με τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν περισσότερα ίδια κεφάλαια θα λαμβάνουν υψηλότερη βαθμολογία, καθώς αυτό αποτελεί δείγμα μεγαλύτερης δέσμευσης στο έργο.
• Αυξημένη βαρύτητα θα έχουν οι θέσεις εργασίας σε ειδικά καθεστώτα ενίσχυσης (παραμεθόριων περιοχών μεταποίησης).
• Θα γίνει εισαγωγή ESG κριτηρίων για όλα τα επενδυτικά σχέδια
• Μια επιχείρηση δύναται να υποβάλλει ένα μόνο επενδυτικό σχέδιο σε κάθε κύκλο του καθεστώτος ενίσχυσης.

Η υλοποίηση όλων αυτών των αλλαγών εξαρτάται από την ολοκλήρωση του νέου πληροφοριακού συστήματος, το οποίο θα διαχειρίζεται τη διαδικασία υποδοχής, αξιολόγησης, τροποποίησης και ολοκλήρωσης των επενδυτικών σχεδίων. Η λειτουργία του αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τον Μάρτιο, ώστε να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή του αναθεωρημένου Αναπτυξιακού Νόμου.

Επιλέξιμες επιχειρήσεις & προϋποθέσεις συμμετοχής

Στα καθεστώτα ενίσχυσης του Αναπτυξιακού Νόμου μπορούν να ενταχθούν επιχειρήσεις και οργανισμοί που είναι εγκατεστημένοι ή διαθέτουν υποκατάστημα στην Ελλάδα κατά την έναρξη υλοποίησης του επενδυτικού τους σχεδίου. Ειδικότερα, δικαιούχοι είναι:

• Εμπορικές εταιρείες (ΑΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ, ΟΕ, ΕΕ)
• Συνεταιρισμοί και συλλογικές μορφές επιχειρηματικότητας, όπως:
  • Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.)
  • Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (ΑΣ)
  • Ομάδες Παραγωγών (Ομ.Π.) και Οργανώσεις Παραγωγών (Ο.Π.)
  • Αστικοί Συνεταιρισμοί
  • Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (Α.Ε.Σ.)
• Υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρείες, υπό την προϋπόθεση ότι θα ολοκληρώσουν τις διαδικασίες δημοσιότητας πριν από την έναρξη εργασιών του επενδυτικού σχεδίου
• Κοινοπραξίες που ασκούν εμπορική δραστηριότητα
• Δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις και θυγατρικές τους, εφόσον:
  • Δεν εξυπηρετούν αποκλειστικά δημόσιο σκοπό
  • Δεν έχουν αποκλειστική ανάθεση υπηρεσιών από το κράτος
  • Δεν επιχορηγείται η λειτουργία τους από δημόσιους πόρους κατά τη διάρκεια των μακροχρόνιων υποχρεώσεων του άρθρου 22
• Ατομικές επιχειρήσεις, μέχρι τώρα μόνο για το καθεστώς «Αγροδιατροφή – Πρωτογενής Παραγωγή και Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων – Αλιεία και Υδατοκαλλιέργεια», με μέγιστο επιλέξιμο κόστος επένδυσης 200.000 ευρώ.

Είδος και ύψος Ενίσχυσης

Η ένταση ενίσχυσης διαμορφώνεται βάση του χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων και ως εξής:

Διάρκεια υλοποίησης

Η διάρκεια υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων εξαρτάται από το καθεστώς ενίσχυσης στο οποίο εντάσσονται. Γενικά, η προθεσμία ολοκλήρωσης ενός επενδυτικού σχεδίου είναι έως τρία (3) έτη από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης υπαγωγής.

Επιλέξιμες Δαπάνες και Χαρακτήρας Αρχικής Επένδυσης

Ο Αναπτυξιακός Νόμος απαιτεί τα επενδυτικά σχέδια να έχουν χαρακτήρα “Αρχικής Επένδυσης”, δηλαδή όλες οι δαπάνες να συμβάλλουν σε νέες ή ουσιαστικά αναβαθμισμένες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Αυτό σημαίνει ότι μια επιχείρηση μπορεί να ενισχυθεί αν πληροί μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Δημιουργία νέας μονάδας
• Επέκταση δυναμικότητας υφιστάμενης μονάδας
• Διαφοροποίηση παραγωγής σε νέα προϊόντα ή υπηρεσίες
• Θεμελιώδης αλλαγή της παραγωγικής διαδικασίας

Επενδυτικές Δαπάνες σε Ενσώματα Στοιχεία Ενεργητικού

Αφορούν την κατασκευή, αναβάθμιση και προμήθεια παγίων στοιχείων για την ενισχυόμενη επιχείρηση:

• Κτιριακές & Υποδομές: Κατασκευή, επέκταση ή εκσυγχρονισμός κτιριακών εγκαταστάσεων και ειδικών βοηθητικών εγκαταστάσεων. Προσαρμογές για άτομα με αναπηρία και βελτιώσεις στον περιβάλλοντα χώρο. Οι δαπάνες αυτές δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 45% του συνόλου των επιλέξιμων δαπανών (με εξαιρέσεις για διατηρητέα κτίρια, θερμοκήπια κ.λπ.).
• Αγορά Υφιστάμενων Παγίων Στοιχείων: Αφορά κτίρια, μηχανήματα και εξοπλισμό υπό προϋποθέσεις. Η επιχείρηση που τα κατέχει έχει παύσει τη λειτουργία της. Δεν υπάρχει σχέση μεταξύ αγοραστή και πωλητή. Η αγορά γίνεται με όρους αγοράς και χωρίς προηγούμενη επιδότηση.
• Εξοπλισμός & Μηχανήματα : Αγορά και εγκατάσταση καινούργιου, σύγχρονου εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων μηχανημάτων, τεχνικών εγκαταστάσεων και μεταφορικών μέσων που κινούνται εντός της επιχείρησης.
•  Χρηματοδοτική Μίσθωση (Leasing) : Χρηματοδοτική μίσθωση εξοπλισμού, με την προϋπόθεση ότι ο εξοπλισμός θα περιέλθει στην κυριότητα του μισθωτή μετά τη λήξη της σύμβασης.
• Εκσυγχρονισμός ειδικών εγκαταστάσεων & μηχανολογικού εξοπλισμού : Δαπάνες για την αναβάθμιση εξειδικευμένων εγκαταστάσεων που δεν αφορούν κτίρια.

Επενδυτικές Δαπάνες σε Άυλα Στοιχεία Ενεργητικού

Αυτές αφορούν την ανάπτυξη καινοτομίας και την αναβάθμιση επιχειρηματικών διαδικασιών:

• Μεταφορά Τεχνολογίας : Αγορά τεχνογνωσίας, ευρεσιτεχνιών, πνευματικών δικαιωμάτων, αδειών εκμετάλλευσης κ.λπ.
• Ψηφιακός & Οργανωτικός Εκσυγχρονισμός
• Πιστοποιήσεις ποιότητας, προμήθεια λογισμικού και συστήματα διαχείρισης της επιχείρησης.

Υποβολή και Αξιολόγηση Αιτήσεων Χρηματοδότησης

Αναλυτικές πληροφορίες θα υπάρχουν στις προκηρύξεις όταν δημοσιευτούν.

Για περισσότερες πληροφορίες, αναφορικά με τις νέες δράσεις ενίσχυσης και τον προγραμματισμό των επενδυτικών σας σχεδίων  μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στα τηλ. 231 0 552000 & 210 9580000 & στο email [email protected].