Του Γεωλόγου-Περιβαλλοντολόγου, Μηχανικού Msc του Τομέα Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης, της «Σαμαράς & Συνεργάτες ΑΕ – Σύμβουλοι Μηχανικοί», Γιάννη Μαλαχιά

 Με το Άρθρο 55 «Αποκατάσταση αδρανών λατομείων» του Ν. 4710/ΦΕΚ 142/Α/23-07-2020, που αποτελεί τροποποίηση του Ν. 4030/ΦΕΚ 249/Α/25-11-2011, θεσμοθετήθηκε μία πολύ σημαντική δυνατότητα για τα ανενεργά λατομεία, προκειμένου να καταστούν περιβαλλοντικές μονάδες ισχυρής επιρροής, χωρίς να απαιτείται η δαπανηρή αποκατάσταση τους.

Είναι γνωστό πως με τον όρο αποκατάσταση, εννοείται η διαδικασία αναγέννησης του οικοσυστήματος και η διαμόρφωση του, ει δυνατόν, στην πρότερη κατάσταση. Η φύτευση τοπικής βλάστησης και η τοποθέτηση μεγάλων ποσοτήτων αδρανών υλικών και επιχωματώσεων, είναι επίσης χρονοβόρα, ενώ τα αισθητικά αποτελέσματα είναι αμφίβολα. Επιπρόσθετα τα υλικά αυτά λόγω περιορισμένης συνδεσιμότητας και εμφανούς ετερογένειας, είναι πολύ πιθανό να εκδηλώσουν κατολισθητικά φαινόμενα στο μέλλον αν δεν μελετηθεί εξονυχιστικά η κοκκομετρία τους, ο τρόπος απόθεσης τους και αν δεν επιλεχθούν οι κατάλληλες φυτεύσεις.

Επιπρόσθετα, η πανίδα της περιοχής πριν από τη λειτουργία του λατομείου δεν πρόκειται να αποκατασταθεί, λόγω της οριστικής μεταβολής του ανάγλυφου εντός και εκτός της λατομικής μονάδας από εξωγενείς παράγοντες και αν αυτό συμβεί, θα γίνει μετά από αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα.

Λόγω της έξαρσης της οικοδομικής δραστηριότητας στη χώρα,  των τεχνικών έργων και παρεμβάσεων που επιτελούνται, καθώς και της παρασκευής σκυροδέματος από ανακυκλωμένα αδρανή (ΑΑΣ), η ανάγκη για τα υλικά αυτά, καθίσταται πάλι συνεχώς μεγαλύτερη.

Στην χώρα μας υπάρχουν λατομεία, στα οποία δεν έχει ολοκληρωθεί η αποκατάσταση, προκαλώντας αισθητική υποβάθμιση του τοπίου και σε συνδυασμό με την έλλειψη οικονομικών πόρων και ενδιαφέροντος για αποκατάσταση, δεδομένων των οικονομικών, επιστημονικών και τεχνικών απαιτήσεων που αναφέρθηκαν ανωτέρω, θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο που παρέχει ο Ν. 4710/2020.

Δεδομένου πως η λειτουργία των μονάδων ΑΕΚΚ σε ανενεργά λατομεία που ανήκουν στο Δημόσιο, στους ΟΤΑ και στα ΝΠΔΔ γίνεται με μέριμνα των εγκεκριμένων συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης ΑΕΚΚ, κατόπιν ανάθεσης από την Αρμόδια Αποκεντρωμένη Διοίκηση ή ΟΤΑ ή ΝΠΔΔ, τα ιδιωτικά λατομεία μπορούν να λειτουργήσουν ως χώροι ΑΕΚΚ, με πρωτοβουλία επιχειρήσεων, όπως τσιμεντοβιομηχανιών, κατασκευαστικών εταιρειών ή ακόμα και των ίδιων των ιδιοκτητών λατομείων.

Παράλληλα, συμβάλλουν στην ενίσχυση της Κυκλικής Οικονομίας με την αξιοποίηση των αποβλήτων αυτών στους τομείς που αναφέρθηκαν, στην εξοικονόμηση των φυσικών πόρων, στην αποφυγή νέων εξορύξεων και γεωμορφολογικών αλλοιώσεων και στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος από τα έργα διάνοιξης νέων λατομείων για εξόρυξη αδρανών υλικών, με την παράλληλη προστασία του οικοσυστήματος της υποψήφιας προς εξόρυξη περιοχής.

Η διαδικασία αδειοδότησης της μονάδας ΑΕΚΚ σε ανενεργά λατομεία, ουσιαστικά προαπαιτεί τη σύνταξη Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Δεν απαιτείται δηλαδή άδεια εκμετάλλευσης, με την προϋπόθεση βέβαια πως το λατομείο δεν εξακολουθεί την εξορυκτική του δραστηριότητα με κανένα τρόπο.

Συνεπώς, η αποκατάσταση ανενεργών λατομείων, παρέχει για έναν ιδιώτη (ειδικά για τις επιχειρήσεις που σχετίζονται με την αξιοποίηση των αδρανών υλικών κατασκευής) μία εξαιρετική δυνατότητα επένδυσης αφού παρέχει:

α) Κοινωνική αποδοχή, καθώς ουσιαστικά αναβαθμίζεται μία πλήρως υποβαθμισμένη έκταση με την εγκατάσταση ενός Συστήματος Περιβαλλοντικών Υποδομών όπως είναι τα ΑΕΚΚ, το οποίο εκτελεί εργασίες ανακύκλωσης/ανάκτησης ανόργανων υλικών και αποθήκευση μη επικίνδυνων αποβλήτων σε έναν αποδεκτό αισθητικά χώρο, χωρίς καμία άλλη τεχνική επέμβαση και περαιτέρω αισθητική υποβάθμιση.

β) Διάθεση περίσσειας πρώτων υλών, ανά πάσα στιγμή, με μικρό κόστος.

γ) Συμβολή στην Κυκλική Οικονομία, αφού αξιοποιείται παραγωγικά ένα είδος αποβλήτου, με ιδιαίτερες δυσκολίες στη διάθεση του στο περιβάλλον, αν δεν υποστεί την κατάλληλη επεξεργασία.

 Η εταιρεία «Σαμαράς & Συνεργάτες ΑΕ – Σύμβουλοι Μηχανικοί», αναλαμβάνει όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για την ολοκληρωμένη αδειοδότηση ενός συστήματος ΑΕΚΚ.