Εισαγωγή

Με τη δημοσίευση της υπουργικής απόφασης με θέμα «Καθορισμός λεπτομερειών λειτουργίας και εφαρμογής της Παρέμβασης Π3-73-2.3» στις 28 Φεβρουαρίου 2025, τίθεται σε εφαρμογή το θεσμικό πλαίσιο για την πολυαναμενόμενη παρέμβαση. Η απόφαση αυτή αποτελεί το πρώτο σημαντικό βήμα για την υλοποίησή της και ανοίγει το δρόμο για την άμεση προκήρυξή της, η οποία αναμένεται να δημοσιευτεί πολύ σύντομα. Η δημόσια ενίσχυση που θα διατεθεί στους δικαιούχους ανέρχεται σε 135 εκατομμύρια ευρώ (135.000.000,00 €) και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΑΠΔΕ).

Στόχος της Παρέμβασης είναι η αύξηση της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων, η κάλυψη των αναγκών της χώρας σε μεταποιημένα ποιοτικά προϊόντα, αλλά και η αύξηση των δυνατοτήτων διείσδυσης στις διεθνείς αγορές, μέσω της αξιοποίησης της πρώτης ύλης της πρωτογενούς παραγωγής, της ενσωμάτωσης της καινοτομίας, της ανάπτυξης μεθόδων και διαδικασιών προστασίας του περιβάλλοντος που περιορίζουν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής. Καθοριστική σημασία για τη στήριξη των επενδύσεων έχει τόσο η διατήρηση όσο και η δημιουργία θέσεων εργασίας, συμβάλλοντας στην κοινωνική σταθερότητα και στην οικονομική ανάπτυξη τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο καθώς και η προστασία της ανθρώπινης υγείας.

Επιλέξιμες επιχειρήσεις & προϋποθέσεις συμμετοχής

Δικαιούχοι της Παρέμβασης είναι οι πολύ μικρές, οι μικρές, καθώς και οι μεγάλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται κατά κύριο λόγο στη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων (ως πρώτη ύλη και τελικό προϊόν) που ανήκουν στο παράρτημα Ι της Συνθήκης για τη Λειτουργίας της ΕΕ και το τελικό προϊόν είναι γεωργικό. Είναι επιλέξιμη κάθε μορφή επιχείρησης που έχει υποχρέωση τήρησης βιβλίων Β΄ ή Γ΄ κατηγορίας, με εξαίρεση τις επιχειρήσεις που λειτουργούν υπό τη μορφή της κοινωνίας, της εταιρείας αστικού δικαίου και της κοινοπραξίας.

Είναι επιλέξιμες για ενίσχυση αιτήσεις στήριξης:

• που υποβάλλονται από μη προβληματικές επιχειρήσεις
• που υποβάλλονται από φορείς για τους οποίους δεν έχει εκδοθεί απόφαση καταλογισμού για παραβάσεις των υποχρεώσεων που απορρέουν από την ένταξή τους σε προηγούμενα προγράμματα συγχρηματοδοτούμενα ή μη και δεν έχει προσκομισθεί απόδειξη πληρωμής του καταλογισθέντος ποσού
• που αφορούν σε βιώσιμες επενδύσεις
• που αφορούν σε επενδύσεις σε επίπεδο χονδρικού εμπορίου
• που αφορούν σε επενδύσεις που δεν έχουν περατωθεί φυσικά ή δεν έχουν υλοποιηθεί πλήρως πριν την υποβολή τους ανεξάρτητα αν όλες οι πληρωμές έχουν γίνει από το δικαιούχο.
• που αφορούν σε μεταποίηση μη γενετικά τροποποιημένων προϊόντων (εκτός ζωοτροφών)
• που υποβάλλονται από δικαιούχους του Υπομέτρου 4.2 του Μέτρου 4 του ΠΑΑ 2014-2020 υπό την προϋπόθεση ότι κατά την ημερομηνία οριστικοποίησης της αίτησης στήριξης στο ΟΠΣΚΕ θα έχει ολοκληρωθεί το εγκεκριμένο επιλέξιμο φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της αίτησης στήριξης που υλοποίησε ο δικαιούχος στο πλαίσιο του Υπομέτρου 4.2 και θα έχει οριστικοποιηθεί στο ΠΣΚΕ το αίτημα ελέγχου για την καταβολή της τελικής δόσης της εγκεκριμένης Δημόσιας Ενίσχυσης.

Είδος και ύψος Ενίσχυσης

Ο προϋπολογισμός των αιτήσεων στήριξης δύναται να κυμαίνεται από 400.001,00 ευρώ μέχρι και 5.000.000,00 ευρώ.

Η ένταση στήριξης καθορίζεται ως εξής:

• Μικρά νησιά Αιγαίου: 75 %
• Περιφέρειες Ιονίου, Κρήτης, Θεσσαλίας καθώς και ηπειρωτικές περιοχές που συμπεριλαμβάνονται στα Σχέδια Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ) (περιοχές απολιγνιτοποίησης): 65%
• Περιφέρειες Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Ηπείρου, Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης: 50%
• Περιφέρεια Αττικής: 40 %.

Για τις περιπτώσεις επενδυτικών δαπανών που στοχεύουν σε μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, ύδατος, εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου και αποβλήτων, από ένα ποσοστό και πάνω, όπως αυτό θα καθοριστεί στο πλαίσιο εφαρμογής της παρέμβασης, προβλέπεται η προσαύξηση του ποσοστού ενίσχυσης τους κατά 10%.

Επιλέξιμοι Τομείς και δράσεις

Ενισχύονται αιτήσεις στήριξης από δικαιούχους οι οποίοι μεταποιούν/επεξεργάζονται ως πρώτη ύλη προϊόντα (γεωργικά προϊόντα) που ανήκουν στους ακόλουθους τομείς: Κρέας (αιγοπρόβατα, βοοειδή, χοιρινά, πουλερικά, κουνέλια), Γάλα, Αυγά, Μέλι, Ζωοτροφές, Δημητριακά, Ελαιούχα Προϊόντα, Οπωροκηπευτικά, Οίνος, Ξύδι, Άνθη, αναπήνιση κουκουλιών, Φαρμακευτικά και Αρωματικά Φυτά, Σπόροι & Πολλαπλασιαστικό Υλικό.

Η Παρέμβαση χρηματοδοτεί την ίδρυση, εκσυγχρονισμό, επέκταση, μετεγκατάσταση, συγχώνευση και διαχείριση υποπροϊόντων μονάδων παραγωγής και αποθήκευσης γεωργικών προϊόντων, λαμβάνοντας υπόψη την Κοινή Οργάνωση Αγοράς και άλλα αναπτυξιακά προγράμματα. Σε εκσυγχρονισμούς μονάδων ανόργανων συμπληρωματικών ζωοτροφών, η αύξηση δυναμικότητας δεν μπορεί να ξεπερνά το 20%, ενώ απαιτείται εγγραφή ή έγκριση βάσει της ΚΥΑ 340668/2008. Οι μετεγκαταστάσεις και συγχωνεύσεις συνοδεύονται από εκσυγχρονισμό, και οι δικαιούχοι που μετεγκαθίστανται οφείλουν να διακόψουν οριστικά τη λειτουργία των παλαιών εγκαταστάσεων.

Κριτήρια επιλογής

Τα επενδυτικά σχέδια θα επιλέγονται βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, τα οποία έχουν ως στόχο τη βιώσιμη ανάπτυξη, την περιφερειακή συνοχή και τη μετάβαση σε μια πιο πράσινη οικονομία. Με βασικές αρχές και προτεραιότητες τις παρακάτω:

• Περιφερειακή στήριξη : Προτεραιότητα θα δοθεί σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε ηπειρωτικές περιοχές ενταγμένες στα Σχέδια Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ), σε περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές λόγω της κλιματικής αλλαγής (πλημμύρες, πυρκαγιές) και σε νησιωτικές περιοχές με πληθυσμό έως 3.100 κατοίκους.
• Βιωσιμότητα και περιβαλλοντική προστασία :
  • Επεξεργασία πρώτων υλών από συμβολαιακή γεωργία.
  • Μείωση του αποτυπώματος άνθρακα και προώθηση της κλιματικής ουδετερότητας.
  • Χρήση βιολογικών πρώτων υλών ή υλικών που παράγονται με περιβαλλοντικά φιλικές μεθόδους.
  • Παραγωγή προϊόντων ποιότητας με Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) ή Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ).
  • Συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος μέσω εξοικονόμησης ενέργειας και χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ).
  • Εξοικονόμηση ύδατος
• Καινοτομία και ανταγωνιστικότητα : Προτεραιότητα θα δοθεί σε επιχειρήσεις που θα εφαρμόσουν καινοτόμες λύσεις και χρήση νέων τεχνολογιών. Θα αξιολογείται επίσης η ωριμότητας του επενδυτικού σχεδίου για άμεση υλοποίηση και η ενίσχυση της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων, με στόχο την ενδυνάμωση των εξαγωγών.
• Κοινωνικός αντίκτυπος και θέσεις εργασίας : Διατήρηση και αύξηση των θέσεων απασχόλησης, ιδιαίτερα σε περιοχές που αντιμετωπίζουν υψηλά ποσοστά ανεργίας. Προσαρμογή των επενδύσεων στις ανάγκες της αγοράς εργασίας, ενισχύοντας την απασχόληση σε στρατηγικούς τομείς.
• Μέγεθος της επιχείρησης

Επιλέξιμες δαπάνες

1. Απόκτηση ακίνητης περιουσίας (οικοπέδου ή και κτιριακών εγκαταστάσεων). Η δαπάνη για την απόκτηση οικοπέδου δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10% του συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού της αίτησης στήριξης.
2. Διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του οικοπέδου στο οποίο θα υλοποιηθεί η αίτηση στήριξης
3. Κατασκευή νέων ή βελτίωση υφιστάμενων κτιριακών υποδομών
4. Προμήθεια, μεταφορά και εγκατάσταση: μηχανολογικού εξοπλισμού μεταποίησης, συσκευασίας και ψύξης / εξοπλισμού εργαστηρίων ώστε να εξυπηρετείται η λειτουργία της μονάδας / εξοπλισμού παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για τις ανάγκες της επιχείρησης όχι ως μεμονωμένη δράση αλλά ως τμήμα της συνολικής παραγωγικής επένδυσης / εξοπλισμού εξοικονόμησης ύδατος, όχι ως μεμονωμένη δράση αλλά ως τμήμα της συνολικής παραγωγικής επένδυσης / εξοπλισμού εξοικονόμησης ενέργειας όχι ως μεμονωμένη δράση αλλά ως τμήμα της συνολικής παραγωγικής επένδυσης / εξοπλισμού επεξεργασίας αποβλήτων όχι ως μεμονωμένη δράση αλλά ως τμήμα της συνολικής παραγωγικής επένδυσης/ εξοπλισμού γραφείων και μηχανογράφησης, όπως προμήθεια τηλεφωνικών εγκαταστάσεων, δικτύων ενδοεπικοινωνίας, ηλεκτρονικών υπολογιστών και περιφερειακών μηχανημάτων, φωτοτυπικών, συστημάτων ασφαλείας εγκαταστάσεων, συστημάτων πυροπροστασίας και πυρόσβεσης κλπ
5. Προμήθεια μέσων εξωτερικής μεταφοράς και ειδικότερα καινούργιων οχημάτων μεταφοράς προϊόντων ειδικού τύπου τα οποία, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, θεωρούνται απαραίτητα για την λειτουργία της επένδυσης προκειμένου να διασφαλίζεται η ποιότητα και η υγιεινή του προϊόντος (αφορά στην πρώτη ύλη και στο παραγόμενο προϊόν/υποπροϊόν). Ενδεικτικά αναφέρονται:  φορτηγά – σιλό μεταφοράς χύμα αλεύρου, ισοθερμικά βυτία αναγκαία για τη μεταφορά του γάλακτος προς τον χώρο τυποποίησης – μεταποίησης, βυτιοφόρα αυτοκίνητα μεταφοράς ελαιοπυρήνα και υγρών αποβλήτων ελαιοτριβείων, αυτοκίνητα ψυγεία αποκλειστικά για χονδρεμπορία προϊόντων, οχήματα για τη μεταφορά των ζωικών υποπροϊόντων προς τις μονάδες αδρανοποίησης, με προδιαγραφές σύμφωνες με την κείμενη νομοθεσία
6. Προμήθεια μέσων εσωτερικής μεταφοράς που καλύπτουν τις ανάγκες της επένδυσης (όπως περονοφόρα, ανυψωτικά, κλπ).
7. Σύνδεση με δίκτυα ηλεκτροδότησης, υδροδότησης, τηλεφωνίας, γεωθερμίας, εφόσον πραγματοποιούνται εντός των ορίων του οικοπέδου
8. Απόκτηση πιστοποιητικών διασφάλισης ποιότητας από αρμόδιους οργανισμούς (όπως ISO, HACCP, BRC Global Standards, IFS Food Standard, GLOBALG.A.P.), τα οποία εφαρμόζονται σε όλα τα στάδια της διατροφικής αλυσίδας, από τον αγρό έως και το ράφι και εξασφαλίζουν στον καταναλωτή την ποιότητα και την ασφάλεια του τροφίμου που καταναλώνει.
9. Γενικές δαπάνες συνδεόμενες με τις εγκαταστάσεις και τον εξοπλισμό της μονάδας, όπως αμοιβές αρχιτεκτόνων, μηχανικών και συμβούλων, αμοιβές για συμβουλές σχετικά με την περιβαλλοντική και οικονομική βιωσιμότητα, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών για μελέτες σκοπιμότητας
10. Άυλες δαπάνες όπως απόκτηση ή ανάπτυξη λογισμικού και αποκτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών, δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, εμπορικών σημάτων, δημιουργία αναγνωρίσιμου σήματος (ετικέτας) του προϊόντος, έρευνα αγοράς για τη διαμόρφωση της εικόνας του προϊόντος.

Το σύνολο των γενικών και άυλων δαπανών δεν ξεπερνά το 10% του αιτούμενου προϋπολογισμού, ενώ η αμοιβή του συμβούλου για τη σύνταξη και παρακολούθηση της αίτησης καθορίζεται ως ποσοστό του προϋπολογισμού, με ανώτατα όρια 3% για ποσά από 400.001€ έως 2.000.000€ και 2% για το επιπλέον ποσό από 2.000.001€ έως 5.000.000€.

Υποβολή και Αξιολόγηση Αιτήσεων Χρηματοδότησης

Η υποβολή των αιτήσεων στήριξης πραγματοποιείται ηλεκτρονικά μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (OΠΣΚΕ) στον δικτυακό τόπο www.opske.gr. Η επιλογή και ένταξη των δικαιούχων γίνεται με συγκριτική αξιολόγηση και βαθμολόγηση της κάθε αίτησης. Οι αιτήσεις στήριξης που ικανοποιούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας βαθμολογούνται με βάση τα κριτήρια επιλογής που ορίζονται στο θεσμικό πλαίσιο της Παρέμβασης και κατατάσσονται με απόλυτα φθίνουσα σειρά. Οι αιτήσεις που έχουν λάβει βαθμολογία μεγαλύτερη ή ίση με τη βάση της κάθε κατηγορίας επιλέγονται για στήριξη μέχρι την κάλυψη των διαθέσιμων πιστώσεων.

Για περισσότερες πληροφορίες, αναφορικά με τις νέες δράσεις ενίσχυσης και τον προγραμματισμό των επενδυτικών σας σχεδίων  μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας στα τηλ. 231 0 552000 & 210 9580000 & στο email [email protected].