23 Φεβρουαρίου 2023
Κέντρα Αποθήκευσης και Διανομής – Νομοθετικό Πλαίσιο Πυροπροστασίας

Του Κωνσταντίνου Κάισεφ
Διπλ. Ηλεκτρολόγου Μηχανικού
του Τομέα Μελετών & Επιβλέψεων Πυροπροστασίας
της «Σαμαράς & Συνεργάτες ΑΕ – Σύμβουλοι Μηχανικοί»
Τα Κέντρα Αποθήκευσης και Διανομής (Κ.Α.Δ.) εμπίπτουν στην κατηγορία των αποθηκών ως προς την εξέτασή τους από πλευράς πυροπροστασίας. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι εμπορικές αποθήκες, τα Κέντρα Αποθήκευσης και Διανομής και οι αποθήκες φύλαξης αντικειμένων.
Η νομοθεσία βάση της οποίας εξετάζονται τα Κ.Α.Δ. εξαρτάται από τη χρονολογία έκδοσης της Οικοδομικής Άδειας του κτιρίου στο οποίο στεγάζονται. Τα κτίρια των οποίων η ΟΑ έχει εκδοθεί πριν το 1989 χαρακτηρίζονται ως υφιστάμενα και εξετάζονται με Πυροσβεστική Διάταξη, ενώ τα κτίρια για τα οποία έχει γίνει αίτηση για έκδοση ΟΑ μετά τις 17/2/1989 χαρακτηρίζονται ως νέα και εξετάζονται με τα Προεδρικά Διατάγματα ’71/88 και ’41/18.
ΠΥΡΟΣΒΕΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ 6/2018
Συγκεκριμένα, τα Κ.Α.Δ. που στεγάζονται σε υφιστάμενα κτίρια εξετάζονται με την Πυροσβεστική Διάταξη υπ’ αριθμ. 6/2018 και κατατάσσονται σε τέσσερις (4) κατηγορίες βάση της επικινδυνότητας των αποθηκευμένων υλικών τους σε περίπτωση πυρκαγιάς. Η κατηγοριοποίηση πραγματοποιείται συναρτήσει των Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας και κατηγορίες κινδύνου είναι οι εξής:
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥ | |
O | Μηδενικού βαθμού κινδύνου |
A | Χαμηλού βαθμού κινδύνου |
B | Μεσαίου βαθμού κινδύνου |
C | Υψηλού βαθμού κινδύνου |
Τα σημαντικότερα στοιχεία που εξετάζονται από άποψη πυροπροστασίας στα Κ.Α.Δ. είναι ο θεωρητικός πληθυσμός, ο οποίος προκύπτει από την επιφάνεια που καταλαμβάνει η εγκατάσταση, οι διαθέσιμες έξοδοι κινδύνου και το πλάτος τους, η απόσταση που απαιτείται να διανύσει κανείς μέχρι να βρεθεί σε ασφαλή χώρο στην περίπτωση πυρκαγιάς και το μέγιστο εμβαδόν και ο όγκος που δύναται να καταλαμβάνει ένα πυροδιαμέρισμα. Η δημιουργία πυροδιαμερισμάτων πραγματοποιείται με τη χρήση πυράντοχων δομικών στοιχείων και έχει τη λογική του διαχωρισμού του κτιρίου σε επιμέρους μικρότερους χώρους, προκειμένου να περιοριστεί η εξάπλωση της πυρκαγιάς, να διασφαλιστεί η έγκαιρη απομάκρυνση των ανθρώπων και να προστατευτεί στο βαθμό που είναι δυνατό η υπόλοιπη εγκατάσταση.
Το βασικό πλεονέκτημα αυτής της νομοθεσίας είναι ότι παρέχεται η δυνατότητα αίτησης αποκλίσεων από την εφαρμογή ορισμένων όρων δομικής πυροπροστασίας, στην περίπτωση που είναι αδύνατη η πλήρης συμμόρφωση με αυτούς. Οι λόγοι θα πρέπει να περιγράφονται από τον αρμόδιο μηχανικό σε αιτιολογημένη έκθεση και στη συνέχεια, αφού αποφανθεί θετικά η Τριμελής Επιτροπή Αποκλίσεων, προτείνονται αντισταθμιστικά μέτρα, όπως αύξηση δομικών, προληπτικών ή/και κατασταλτικών μέτρων και μέσων πυροπροστασίας, προκειμένου να επιτευχθεί ισοδύναμος βαθμός προστασίας για τους ενοίκους.
ΠΔ ’71 και ΠΔ ’41
Τα νέα κτίρια που διαθέτουν Οικοδομική Άδεια μετά το 1989, εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Προεδρικού Διατάγματος ‘71/1989, εφόσον έχουν κατασκευαστεί πριν το 2018, και στο πεδίο εφαρμογής του Προεδρικού Διατάγματος ‘41/2018, εφόσον η Οικοδομική τους Άδεια έχει εκδοθεί από το 2018 και έπειτα.
Τα προεδρικά διατάγματα παρουσιάζουν αρκετές ομοιότητες μεταξύ τους όσον αφορά τις απαιτήσεις που προκύπτουν και τη φιλοσοφία βάση της οποίας εξετάζονται τα κτίρια.
Στα προεδρικά διατάγματα τα Κ.Α.Δ. κατατάσσονται σε τρεις (3) κατηγορίες βάση της επικινδυνότητας που παρουσιάζουν σχετικά με την εκδήλωση πυρκαγιάς., οι οποίες είναι οι εξής:
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥ | |
Ζ1 | Χαμηλού βαθμού κινδύνου |
Ζ2 | Μέσου βαθμού κινδύνου |
Ζ3 | Υψηλού βαθμού κινδύνου |
Βασική διαφορά σε σχέση με την πυροσβεστική διάταξη, είναι πως η κατηγοριοποίηση σε αυτή την περίπτωση δεν προκύπτει βάση των Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας αλλά σύμφωνα με το πυροθερμικό φορτίο, το οποίο υπολογίζεται από το είδος και την ποσότητα των αποθηκευμένων προϊόντων συναρτήσει της επιφάνειας αποθήκευσης.
Στην προκειμένη περίπτωση, τα σημαντικότερα στοιχεία που εξετάζονται από άποψη πυροπροστασίας παραμένουν τα ίδια με αυτά της πυροσβεστικής διάταξης, όμως εισάγεται η έννοια της παθητικής πυροπροστασίας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι απαιτήσεις που αφορούν τα δομικά στοιχεία και τα πυροδιαμερίσματα μιας εγκατάστασης να είναι αρκετά αυξημένες και σύνθετες και να επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό οι οδεύσεις διαφυγής και οι έξοδοι κινδύνου. Πιο συγκεκριμένα, αυξάνεται ο θεωρητικός πληθυσμός ανά τετραγωνικό μέτρο με παράλληλη μείωση των εμβαδών των πυροδιαμερισμάτων και του όγκου τους στις περισσότερες περιπτώσεις. Επιπλέον, εμφανίζονται νέες ιδιαίτερες απαιτήσεις όπως είναι ο αποκαπνισμός, η δημιουργία πυράντοχων προθαλάμων στα κλιμακοστάσια, η ανάγκη ύπαρξης ανελκυστήρα πυροσβεστών, οι περιορισμοί στις αποστάσεις μεταξύ ανοιγμάτων στα πυροδιαμερίσματα και η απόσταση του κτιρίου από τα όρια του οικοπέδου ή άλλα κτίρια.
Τέλος, στα προεδρικά διατάγματα υπάρχει η δυνατότητα αίτησης Παρεκκλίσεων σε κτίρια μεγάλης κλίμακας με ιδιάζουσα μορφή και λειτουργία, όπου είναι αποδεδειγμένα αδύνατη η συμμόρφωση με τους όρους της παθητικής πυροπροστασίας. Σε αυτή την περίπτωση, όπως και στις Αποκλίσεις, εφαρμόζονται αυξημένα μέτρα παθητικής και μέσα ενεργητικής πυροπροστασίας προκειμένου να επιτευχθεί ισοδύναμος βαθμός προστασίας των ενοίκων και του κτιρίου. Ο έλεγχος πραγματοποιείται από πενταμελή επιτροπή (ΔΑΟΚΑ) και η τελική απόφαση υπάγεται στη δικαιοδοσία του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των συναρμόδιων για το θέμα Υπουργών.