Του Δημήτρη Ν. Σαμαρά,

Προέδρου του Ομίλου «Σαμαράς & Συνεργάτες»

* Δημοσίευση του άρθρου του Δ. Ν. Σαμαρά στην ανασκόπηση Υποδομών και Μεταφορών ΙΤΡ 21-22

Σήμερα, μετά τη 10ετή  οικονομική κρίση, αλλά και στο τέλος μιας πρωτόγνωρης 2ετους υγειονομικής κρίσης, βρισκόμαστε μπροστά σε μια μοναδική ευκαιρία ανάκαμψης και ανάπτυξης. Μια ευκαιρία ύψους 80 δις ευρώ, που με τη συμμετοχή ιδιωτικών και τραπεζικών κεφαλαίων, είναι δυνατόν να χρηματοδοτηθούν υποδομές και επενδύσεις, που μπορεί να φτάσουν και στο διπλάσιο ποσό, μέχρι τέλους του 2030. Πρόκειται για κεφάλαια από το Πρόγραμμα ΕΛΛΑΔΑ 2.0., (δλδ το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας), το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, το Π.Δ.Ε., αλλά και από το Ταμείο Απολιγνιτοποίησης.  

Στο πλαίσιο αυτό, βασικό μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα αποτελέσουν τα έργα υποδομής, κρίνοντας από το πρόγραμμα επενδύσεων, που έχει ήδη δρομολογήσει το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών -ύψους 13 δις ευρώ, διπλάσιο και από αυτό των ολυμπιακών έργων του 2004.  

Μέσω αυτού του προγράμματος υλοποιείται ένας Ενιαίος Εθνικός  Στρατηγικός Σχεδιασμός για τις υποδομές, αφού τα έργα -που έχουν επιλεγεί με κριτήρια αποδοτικότητας και βιωσιμότητας- ικανοποιούν πραγματικές ανάγκες και μακροπρόθεσμους στόχους της χώρας.  Έργα, που έχοντας σημαντικό οικονομικό πολλαπλασιαστή της τάξεως του 1.8, θα δώσουν δυναμική σε όλους τους τομείς της οικονομίας, καθώς παίζουν βασικό ρόλο και στις τρεις διαστάσεις της βιώσιμης ανάπτυξης, στην ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, στο ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, στην ΚΟΙΝΩΝΙΑ. Και φυσικά ο σχεδιασμός και η υλοποίησή τους, επιβάλλεται και πρέπει να εντάσσεται στο πλαίσιο των 17 στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης (SDGs), που υιοθετήθηκαν απ’ τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ και τη χώρα μας.  

Εξάλλου, τα έργα υποδομής πρέπει να σχεδιάζονται, να αξιολογούνται και να επιλέγονται με βάση μελέτες κόστους – οφέλους, διότι μόνο τότε είναι βιώσιμα.  

Επομένως, θα πρέπει να επιλέγονται και να υλοποιούνται έργα Νέας Γενιάς, δηλαδή «πράσινα» έργα, έργα χαμηλού περιβαλλοντικού αποτυπώματος, «θωρακισμένα» στις αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, έργα  επενδυμένα με τις πλέον προηγμένες ψηφιακές τεχνολογίες -που θα διασυνδέουν βασικές υποδομές- έργα ανθεκτικά στις αλλαγές που φέρνει η υπερταχεία πρόοδος της τεχνολογίας, και με μεγάλο πολλαπλασιαστή και οφέλη για το σύνολο της κοινωνίας.  

Επιπλέον, η παρούσα κυβέρνηση, εγκαταλείποντας αγκυλώσεις προηγούμενων πρακτικών, εντάσσει  αποφασιστικά στον στρατηγικό σχεδιασμό της και έργα ΣΔΙΤ, ώστε ο ιδιωτικός τομέας να σταθεί αρωγός  συνεισφέροντας με ιδιωτικά κεφάλαια, με έμπειρο προσωπικό, ευέλικτες διαδικασίες διαχείρισης έργων, εισαγωγή νέων τεχνολογιών και αναβάθμιση της ποιότητας των έργων.

Καθοριστικής σημασίας, βιωσιμότητας και αποδοτικότητας είναι και τα έξι νέα σιδηροδρομικά έργα συνολικού προϋπολογισμού 4 δις €, που υλοποιεί το Υπουργείο σε συνεργασία με την ΕΡΓΟΣΕ και είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα έργων, που έχει γίνει στον Ελληνικό σιδηρόδρομο. Έργα με τα οποία θα αναβαθμιστεί ο εμπορικός και στρατηγικός ρόλος των βασικών λιμανιών μας, διευκολύνοντας ταυτόχρονα τη σύνδεση της χώρας μας με την υπόλοιπη Νοτιοανατολική Ευρώπη και ενισχύοντας το διεθνή της ρόλο.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω πιστεύω ακράδαντα ότι θα πρέπει να τεθεί ένας εθνικός στόχος, που δεν είναι άλλος από την πλήρη απορρόφηση των πόρων και την έγκαιρη και έντεχνη υλοποίηση των έργων αυτών. 

Σε αυτόν τον εθνικό στόχο καλούμαστε να συνεργαστούμε όλοι μαζί, τόσο η πολιτεία και γενικότερα ο δημόσιος τομέας, όσο και ο ιδιωτικός τομέας, ώστε με απόλυτα διακριτούς ρόλους να δημιουργήσουμε την κοινή συνισταμένη για την επίτευξη του κοινού στόχου, που δεν είναι άλλος από την πλήρη απορρόφηση των κονδυλίων, την έγκαιρη και έντεχνη υλοποίηση όλων των έργων υποδομής που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη της χώρας. 

Καλείται, λοιπόν, η αλυσίδα αξίας που εμπλέκεται στην υλοποίηση των έργων, από τους μελετητές, επιβλέποντες, project και construction managers, τους κατασκευαστές, τους προμηθευτές υλικών και προϊόντων, αλλά και τις τράπεζες να προγραμματίσουν και να προετοιμαστούν ανάλογα με το ρόλο τους και τη συμμετοχή τους στα projects. 

Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο Όμιλος «Σαμαράς & Συνεργάτες» αυτή τη στιγμή συμμετέχει είτε ως Τεχνικός Σύμβουλος, Ανεξάρτητος Μηχανικός, καθώς και ως Μελετητής και Επιβλέπων στην υλοποίηση σημαντικών έργων υποδομής -Έργα Υποδομών 500 εκ €, ΣΔΙΤ 1,1 δις €, Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας 826,5εκ €, Έργα Ενέργειας 1,6 δις €, αλλά και σε πολλά άλλα έργα του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Αποτελούμε, εξάλλου, το μεγαλύτερο, αμιγώς, ελληνικό Όμιλο μηχανικών στην Ελλάδα με πάνω από 500 μόνιμα στελέχη -385 μονίμους μηχανικούς όλων των ειδικοτήτων και περίπου 140 εξωτερικούς συνεργάτες- που αποτελείται  από 7 εταιρείες, οι οποίες παρέχουν εξειδικευμένες υπηρεσίες στο engineering και στο consulting, με ολιστική προσέγγιση στα έργα. 

Εμείς στον Όμιλο «Σαμαράς & Συνεργάτες» ενισχύουμε το δυναμικό μας προσελκύοντας συναδέρφους από το εξωτερικό,  μετατρέποντας  δηλαδή το brain drain σε brain gain, αλλά έχουμε προχωρήσει και ένα βήμα πιο μπροστά!

Αναμφίβολα το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μεταφράζεται σε μία ιστορική ευκαιρία, σε πρώτη ανάγνωση λόγω του ύψους των χρηματοδοτικών πόρων. Δευτερευόντως, αλλά εξίσου σημαντικός λόγος, το γεγονός ότι η επιλογή των έργων γίνεται με κριτήρια βιωσιμότητας και αποδοτικότητας. Και τρίτον, επειδή βάζει συγκεκριμένα χρονικά ορόσημα τόσο στην ωρίμανση όσο και στην υλοποίηση των έργων. Το τρίπτυχο αυτό δρομολογεί εξ ορισμού και για πρώτη φορά την αλλαγή κουλτούρας στην επιλογή, σχεδιασμό και υλοποίηση των δημοσίων έργων στη χώρα μας. Καλούμαστε, λοιπόν, όλοι οι συντελεστές αυτού του εθνικού στόχου, να ξεπεράσουμε τους εαυτούς μας και να «ξεφύγουμε» από αναχρονιστικά στερεότυπα, για να αξιοποιήσουμε στα μέγιστα την ιστορική αυτή ευκαιρία.