Α. Αλλαγή νομοθεσίας ως προς τη μέγιστη εγκαταστημένη ισχύ σταθμών net metering για επιχειρήσεις

Στις 28-03-2023 δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ o Νόμος υπ’ αριθμ. 5037 (ΦΕΚ Α 78/29.03.2023), με τον οποίο αλλάζει το τοπίο στην αυτοπαραγωγή – αυτοκατανάλωση ενέργειας. Πιο αναλυτικά, τίθενται όρια στον ενεργειακό συμψηφισμό (net metering), όπως ήταν γνωστός έως τώρα, με το όριο ισχύος ανά παροχή στις επιχειρήσεις να διαμορφώνεται πλέον μέχρι και το εκατό τοις εκατό (100%) της συμφωνημένης ισχύος, με ανώτερο όριο όμως τα 100 kWp, από τα 3 MWp που ίσχυε με το προηγούμενο καθεστώς. Συγκεκριμένα, στην παράγραφο 4 του άρθρου 64 αναφέρεται: 

4. Για σταθμούς που εγκαθίστανται από αυτοκαταναλωτές, καθώς και για αυτοκαταναλωτές από κοινού, για την εφαρμογή του ενεργειακού συμψηφισμού, η μέγιστη ισχύς του σταθμού για:

α) οικίες (νοικοκυριά), δεν μπορεί να ξεπερνά τα δέκα κόμμα οκτώ (10,8) κιλοβάτ (kW) ανά παροχή κατανάλωσης,

β) νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, εκτός των περιπτώσεων του πρώτου εδαφίου του άρθρου 14Β, των παρόχων υπηρεσιών ύδατος, και των αυτοκαταναλωτών που δραστηριοποιούνται στον πρωτογενή τομέα, δεν μπορεί να ξεπερνά τα εκατό (100) κιλοβάτ (kW) ανά παροχή κατανάλωσης.

Σύμφωνα με άρθρο 67, οι αιτήσεις για χορήγηση Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης για τους ανωτέρω σταθμούς, μπορούν να υποβάλλονται σύμφωνα με το παλαιό καθεστώς έωςκαι την 30ή Ιουνίου 2023. Καθώς η υποβολή γίνεται σε κύκλους (πρώτο 10ήμερο εκάστου μηνός)πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ο τελευταίος κύκλος υποβολής για σταθμό netmetering, με ισχύ μεγαλύτερη των 100 kWp, είναι το 10ήμερο από την 1^η Ιουνίου μέχρι και τη 10^η Ιουνίου 2023.

B. Θέσπιση του καθεστώτος εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (virtual net billing)

Στην παρ. 6^α του άρθρου 40 του Ν.5037 εισάγεται η έννοια του αυτοκαταναλωτή με εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό:

6α. Αυτοκαταναλωτής με εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό: Ο αυτοκαταναλωτής της παρ. 6, του οποίου οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης δεν βρίσκονται στον ίδιο χώρο με τους σταθμούς παραγωγής Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α., και η ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται και εγχέεται στο Δίκτυο ή στο Σύστημα συμψηφίζεται ταυτοχρονισμένα με την αντίστοιχη ενέργεια που απορροφάται από το Δίκτυο ή το Σύστημα και καταναλώνεται στις εγκαταστάσεις του. Οι σταθμοί παραγωγής μπορούν να εγκαθίστανται σε οποιαδήποτε περιφέρεια ανεξαρτήτως του τόπου στον οποίο βρίσκονται οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης.

Η διαφορά του ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (net-billing) με τον απλό ενεργειακό συμψηφισμό (net-metering) έγκειται στο γεγονός ότι στο net metering το πλεόνασμα της ενέργειας που δεν ιδιοκαταναλώνεται, «αποθηκεύεται» στο δίκτυο για διάστημα έως και τριών ετών. Αντίθετα, στο net billing όλη η πλεονάζουσα ενέργεια εγχέεται στο δίκτυο και αποζημιώνεται με έναν από τους τρόπους που προβλέπει η νομοθεσία.

Οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή του εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (προϋποθέσεις, περιορισμοί, χρεώσεις, το χρονικό διάστημα, εντός του οποίου υπολογίζεται ο συμψηφισμός, ο τύπος, το περιεχόμενο και η διαδικασία κατάρτισης των συμβάσεων κ.α.), καθώς και κάθε ειδικότερο θέμα θα οριστούν με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Σημαντικό σημείο αποτελεί το γεγονός ότι ο Ν.5037 δεν αναφέρει περιορισμό στην εγκατεστημένη ισχύ ανά παροχή για τον ταυτοχρονισμένο ενεργειακό συμψηφισμό. Με βάση, βέβαια, την προαναφερθείσα απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας το ανώτερο δύναται να διαφοροποιηθεί.

Γ. Θέσπιση της αυτοκατανάλωσης από κοινού

Σύμφωνα πάλι με το Ν.5037, οι αυτοκαταναλωτές δύνανται να ενεργούν από κοινού σε ομάδες τουλάχιστον (2) αυτοκαταναλωτών που βρίσκονται στο ίδιο κτίριο. Οι από κοινού αυτοκαταναλωτές μπορούν να ρυθμίζουν μεταξύ τους τον επιμερισμό της ενέργειας που παράγεται από τους σταθμούς τους, ενώ στο σχήμα δύναται να ενταχθούν και καταναλώσεις κοινοχρήστων κτιρίων. Το ανώτερο όριο εγκατεστημένης ισχύος είναι και εδώ 100kW ανά παροχή εμπορικής κατανάλωσης.

Δ. Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας

Οι Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας (ΚΑΕ) είναι αστικοί συνεταιρισμοί μέλη των οποίων δύνανται να είναι και Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και ασκούν τουλάχιστον (1) από τις ακόλουθες δραστηριότητες: παραγωγή, κατανάλωση, αποθήκευση και πώληση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.. Κάθε επιχείρηση μπορεί να είναι μέλος μόνο μίας ΚΑΕ που δραστηριοποιείται στην ίδια περιφέρεια και στην περίπτωση των επιχειρήσεων ο ελάχιστος αριθμός μελών είναι 15 ΜΜΕ.

Οι ΚΑΕ ουσιαστικά αντικαθιστούν τις Ενεργειακές Κοινότητες, οι οποίες πλέον από 1/4/2023 δε θα επιτρέπεται να υποβάλλουν νέες αιτήσεις για Βεβαίωση Παραγωγού ή για Οριστική Προσφορά Σύνδεσης σε περίπτωση Εξαιρούμενων Σταθμών, ενώ από 1/11/2023, δε θα επιτρέπεται να υποβάλλουν ούτε για εικονικό net – metering.  Νέες αιτήσεις θα δύναται να καταθέσουν μόνο οι νέας μορφής Κοινότητες (ΚΑΕ).

Στο πλαίσιο της δραστηριότητάς της έκαστη ΚΑΕ δύναται να επιμερίζει, εντός της Κοινότητας, την ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.), η οποία παράγεται από σταθμούς παραγωγής και αποθηκεύεται σε σταθμούς αποθήκευσης, ιδιοκτησίας της, ενώ έχει τη δυνατότητα να ασκεί την εφαρμογή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από σταθμούς Α.Π.Ε. για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών των μελών της. Ένα ακόμα σημαντικό σημείο αποτελεί η εξαίρεση των ΚΑΕ από την υποχρέωση υποβολής εγγυητικής επιστολής κατά την αδειοδότηση των έργων Α.Π.Ε. τους.

Οι διατάξεις που διέπουν τις ΚΑΕ και αφορούν τη μορφή τους, τον αναλυτικό τρόπο σύστασης και λειτουργίας τους και γενικά κάθε λεπτομέρεια που τις αφορά, καθώς και οι μεταβατικές διατάξεις για τις Ενεργειακές Κοινότητες περιγράφονται αναλυτικά στα άρθρα 45 έως και 63 στο Ν.5037/28.03.2023.